Κυριακή 26 Απριλίου 2020

Συμμετρική κρίση, ασύμμετρη βλακεία

Εχει αρχίσει να γίνεται βαρετό, αν όχι ενοχλητικό έως και εξοργιστικό, δεν νομίζετε; Αν είσαι σπίτι και δεν κοιμάσαι, αν δεν είσαι απορροφημένος σε δουλειές ή βυθισμένος σε ένα βιβλίο, αν δεν τηλεργάζεσαι και αν έχεις ανοιχτά για συντροφιά ή ενημέρωση (ή εξημέρωση) το ραδιόφωνο ή την τηλεόραση, κάθε ένα λεπτό θα βομβαρδιστείς από ένα πανομοιότυπο μήνυμα: #menoumespiti. Εντάξει, το εμπεδώσαμε αυτό, αλλά γιατί τόση επιμονή παιδιά στο #menoumespiti, την ώρα που αυτό που σας απασχολεί είναι το πώς #vgainoumeapotospiti;

Οοοοχι, θα τα φάτε όλα τα μηνύματα στη μάπα, μέχρι εξαντλήσεως των αποθεμάτων, τα έχουμε πληρώσει άλλωστε, και τα μηνύματα του γδάρτη και τα μηνύματα του ψάλτη που θα 'λεγε κι η Αφροδίτη. Του γδάρτη λίγο πιο αυστηρά και πατερναλιστικά, του ψάλτη γλυκερά κι αγαπησιάρικα και πολύ σε στιλ #oloimazimporoumeallatipotadenmporoumexoristonskai. Πέφτει και στα καπάκια κείνο το αγαπημένο του Σαββόπουλου, «κάτι αλήθεια συμβαίνει εδώ…», κι αρχίζουν οι συναισθηματικοί εκβιασμοί για τους γιατρούς, τους νοσηλευτές, τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ, τους ντελιβεράδες, τους εργαζόμενους στην καθαριότητα κι αναρωτιέσαι τι γίνεται, πού ζούμε, ξυπνήσαμε ξαφνικά στην Κομμούνα του Παρισιού, έξω από τα τείχη των πόλεων και τους τοίχους των σπιτιών δεν υπάρχουν στρατιές από ιούς Covid-19, αλλά τα στρατεύματα του Θιέρσου και των Πρώσων και μέσα οι Κομμουνάροι αφιερώνουν χαρούμενο χρόνο στα παιδιά τους, φροντίζουν αρρώστους, πλένουν σχολαστικά φρούτα, καθαρίζουν δρόμους, φυλάνε τον άγνωστο στρατιώτη, παραδίδουν πίτσες και πιτόγυρα. Κι εκεί που έχεις μπερδευτεί, πέφτει στο τέλος ένα «πολιτική προστασία, ελληνική δημοκρατία, κυβέρνηση», προπαντός αυτό, μην ξεχνιόμαστε, όλα είναι κυβέρνηση, λίγο ψάλτης, λίγο γδάρτης, αλλά μπορεί να είναι και λιντλ, και τζάμπο, και βασιλόπουλος, και μασούτης, και εθνική, και κοσμοτέ, και βόνταφον, πολλοί οι αποστολείς, εκατομμύρια οι αποδέκτες, αλλά ένα είναι το μήνυμα, #καθίστεστααυγάσαςμιαχαράείστεταχειρότεραέπονται.

Τώρα που η φάση εξωραϊσμού της μεγάλης καραντίνας τελειώνει μαζί με την υπομονή των ανθρώπων, των δισεκατομμυρίων που βίωσαν και μαζί και το πρώτο αληθινά παγκόσμιο γεγονός στην ιστορία της ανθρωπότητας σε συνθήκες αλληλοαποκλεισμού, τώρα που ο μήνας του μέλιτος ετοιμάζεται να δώσει τη θέση του στα χρόνια του σκατού, τα φιλανθρωπικά μηνύματα θα τα διαδεχτούν οι σφαλιάρες και το κράτος-πτωχοκομείο θα κάνει έξωση στους περισσότερους προσωρινούς ενοίκους του, καιρός να λογαριαστούμε και με τον δημοφιλέστερο μύθο της πανδημίας: η κρίση είναι συμμετρική. Λοιπόν ψάξτε προσεκτικά όλα τα κείμενα της Ε.Ε., ακούστε τον Σεντένο, τη Λαγκάρντ, την Γκεοργκίεβα, τη Μέρκελ, τη Φον ντερ Λάιεν, τον Μητσοτάκη, ακόμη και τον Αδωνι, όλοι πιπιλάνε ηδονικά την ίδια καραμέλα περί συμμετρικής κρίσης. Με την ίδια ασύμμετρη ανοησία με την οποία πριν από δύο δεκαετίες μάς εισήγαγαν στις θεωρίες για τις ασύμμετρες απειλές της τρομοκρατίας.

Σόρι, παίδες, πού ακριβώς βλέπετε τη συμμετρία; Οχι, ούτε ο Covid-19 είναι ο Κομμουνάρος των ιώσεων που πλήττει τυφλά και ακριβοδίκαια βασιλείς και στρατιώτες, αυτοκράτορες και υποτελείς, νέους και γέρους, πλούσιους και φτωχούς, ισχυρά και αδύναμα έθνη, κομμένη η πλάκα, αυτά δεν υπάρχουν. Το απλούστερο όλων, η αποκάλυψη ότι τα μισά θύματα του ιού στην Ευρώπη είναι υπέργηροι ξεχασμένοι και «αποθηκευμένοι» σε οίκους ευγηρίας, αμφίβολης υγειονομικής φροντίδας αλλά βέβαιης κοινωνικής απομόνωσης, φωτίζει το θανατηφόρο πρόσωπο της πρόνοιας του Καιάδα.

Αλλά αν αυτή η ηλικιακή ασυμμετρία του ιού μάς μπερδεύει γιατί έχει βάση βιολογική, είναι αδύνατο να μας μπερδέψει το κοινωνικό και οικονομικό αποτύπωμα της πανδημίας. Ούτε η οικονομική κρίση που πυροδοτεί ο ιός είναι συμμετρική, ούτε πολύ περισσότερο τα μέτρα και οι πολιτικές αντιμετώπισής της έχουν την παραμικρή συμμετρία. Ρίξτε μια ματιά στις προβλέψεις τού -κατά τα λοιπά αναξιόπιστου και μεροληπτικού ΔΝΤ- και θα καταλάβετε. Αλλο ανεργία 22% (Ελλάδα) και άλλο 6% (Γερμανία). Αλλο χρέος 200% (πάλι Ελλάδα) κι άλλο 60% (πάλι Γερμανία). Αλλο κρατική διάσωση των «εθνικών πρωταθλητών» (π.χ. των αεροπορικών εταιρειών) και άλλο να αφήσεις εκατομμύρια μικρομεσαίες επιχειρήσεις να γίνουν παρανάλωμα της ύφεσης. Αλλο καταρράκτες ρευστότητας για τις επιχειρήσεις κι άλλο αλλαγή όρων εργασίας εις βάρος εκατομμυρίων μισθωτών, μισές δουλειές, μισοί μισθοί, μισές συμβάσεις, καθόλου συμβάσεις, δουλειά χωρίς χώρο εργασίας, χώροι εργασίας χωρίς εργαζόμενους, εργάσιμος χώρος και χρόνος χωρίς διαστάσεις, χωρίς αρχή, μέση και τέλος, η μεγάλη καραντίνα μόλις άρχισε και τα περί συμμετρικής κρίσης είναι μια ασύμμετρη βλακεία των εμπνευστών τους. Ή ποντάρουν στην ασύμμετρη δική μας ανοχή.


ΘΕΩΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕΡΑΞΙΑ
Ήταν, αλήθεια, θαυμάσια η αλλαγή που είχε φέρει στο Παρίσι η Κομμούνα! Ούτε ίχνος πια από το ακόλαστο Παρίσι της δεύτερης αυτοκρατορίας. Δεν ήταν πια το Παρίσι τόπος συνάντησης για τους Βρετανούς τσιφλικάδες, τους Ιρλανδούς άμπσεντιρς, τους Αμερικάνους πρώην δουλοχτήτες και νεόπλουτους, τους Ρώσους πρώην φεουδάρχες και τους μπογιάρους της Βλαχίας. Δεν εκθέτανε πια πτώματα στα νεκροτομεία για αναγνώριση, δε γίνονταν πια νυχτερινές διαρρήξεις και σταμάτησαν σχεδόν ολότελα οι κλοπές. Για πρώτη φορά από τις μέρες του Φλεβάρη του 1848 οι δρόμοι του Παρισιού ήτανε πάλι πραγματικά ασφαλείς, κι αυτό χωρίς κανενός είδους αστυνομία… Ηταν το Παρίσι που εργαζόταν, που σκεφτόταν, που μαχόταν, που μάτωνε, που αφοσιωμένο όπως ήταν στη δημιουργία μιας νέας κοινωνίας, ξεχνούσε σχεδόν τους κανίβαλους που βρίσκονταν έξω από τις πύλες του, που ακτινοβολούσε μέσα στον ενθουσιασμό της ιστορικής του πρωτοβουλίας.

Καρλ Μάρξ, "Ο Εμφύλιος πόλεμος στη Γαλλία", 1871





https://kibi-blog.blogspot.com/2020/04/blog-post_26.html?fbclid=IwAR1gon9vjPOqsfgInXcurQY4zks8ktQy1q5rTF1V2LqTyvD0ahsHz2CTJNQ


Δευτέρα 20 Απριλίου 2020

Άρχισε η πείνα στην Ιταλία

Άνθρωποι σε καραντίνα, άφραγκοι, χωρίς εργασία

Οι άνθρωποι στην Ιταλία ζουν κάτω από αυστηρούς κανόνες αποκλεισμού εδώ και 1 μήνα και, με πολλούς να μην έχουν εισόδημα, αρκετοί έχουν ξοδέψει όλες τους τις οικονομίες.

Ενώ η κυβέρνηση έχει συμφωνήσει να πληρώσει μέρος των μισθών, τα χρήματα ακόμη δεν έχουν δοθεί, αναφέρει δημοσίευμα του BBC.
Η ανταποκρίτρια του βρετανικού Μέσου Jean Mackenzie συνάντησε Ιταλούς που δεν μπορούν πλέον να πληρώσουν ούτε το φαγητό τους στην περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού.
«Αυτή τη στιγμή δεν έχω τρόπο να βγάλω λεφτά, όχι» δηλώνει απογοητευμένος ένας άνδρας μέσης ηλικίας.
Για να συμπληρώσει απελπισμένη μια Ιταλίδα που μιλάει από ένα μπαλκόνι:
«Τα παιδιά πεινάνε. Πνιγόμαστε εδώ».
Αρκετοί Ιταλοί που ζουν σε καραντίνα δεν έχουν μπορέσει να εργαστούν εδώ και ένα μήνα.
Την κατάσταση εξηγεί καλύτερα ένας άνδρας που οδηγεί στους άδειους δρόμους της χώρας:
«Μου τηλεφώνησε μια φίλη μου. Έκλαιγε γιατί είχε ξοδέψει όλες τις οικονομίες της.
»Της είχαν μείνει στην τσέπη μόνο 2.50 ευρώ.
»Όταν έκλεισα το τηλέφωνο, αποφασίσαμε να κάνουμε ψώνια και να της τα πάμε».
Ο Tito και ο Domenico αποφάσισαν εθελοντικά να πηγαίνουν φαγητό σε όσους έχουν ανάγκη.
«Όταν είδα τα δάκρυά απελπισίας της να μετατρέπονται σε ελπίδα, αυτό μου έδωσε δύναμη και αποφάσισα να το κάνω» είπε ο πρώτος.
Ο Stefano ζει πουλώντας σπίτια αλλά τώρα δεν μπορεί να θρέψει τα παιδιά του.
«Είναι πολύ σκληρό να ζούμε χωρίς χρήματα, γιατί ποτέ δεν ήμασταν έτσι.
»Η ζωή μας άλλαξε από τη μία μέρα στην άλλη. Όλα άλλαξαν».
«Εργαζόμουν ως καθαρίστρια. Τώρα έχω μείνει χωρίς δουλειά και χωρίς στήριξη.
»Όταν είσαι μητέρα, συμπεριφέρεσαι και λίγο σαν άγριο ζώο.
»Ανησυχείς αν θα μπορείς να βάλεις φαγητό στο τραπέζι» λέει μια γυναίκα, που δέχτηκε τη βοήθεια του Tito.
Η ιδέα να αφήνουν φαγητό σε σημεία του δρόμου για όσους το έχουν ανάγκη ανήκει στην ομάδα «Ένα ουράνιο τόξο σε κάθε δρόμο».
«Αν δεν έχεις πάρε αν έχεις δώσε» είναι το σύνθημά τους, λέει ο Tito.
«Δυστυχώς η κυβέρνηση ενεργεί με καθυστέρηση» λέει η πρώην καθαρίστρια.
«Οι άνθρωποι πρέπει να τρώνε κάθε μέρα. Τα παιδιά πεινάνε».
«Θέλω να έχω μέλλον. Εγώ, τα παιδιά μου, η οικογένειά μου» λέει ο Stefano. «Δεν ξέρω ποιον κόσμο θα τους αφήσω».

Πηγή:

Πέμπτη 9 Απριλίου 2020

Επικοινωνία στην υπηρεσία της υποκρισίας

Υπάρχει μια παρεξήγηση. 
Ο Μητσοτάκης δε χάρισε απλώς τις δόσεις των τηλεοπτικών αδειών στους καναλάρχες. Μέσα από αυτή την κίνηση έκανε και κάτι άλλο. Αγόρασε διαφήμιση.
Κα­θο­λι­κή, διαρ­κή και ποι­κι­λό­μορ­φη. Δια­φή­μι­ση για κάθε τι που κάνει η κυ­βέρ­νη­σή του. Ένα μο­νο­μπλόκ ενη­μέ­ρω­σης και ψυ­χα­γω­γί­ας στην υπη­ρε­σία του. Δεν είναι κι άσχη­μο. Εξα­φα­νί­ζε­ται ο ελέ­φα­ντας από το δω­μά­τιο με ευ­κο­λία. Τι θα γίνει όμως αν αρ­χί­σει να μι­κραί­νει το δω­μά­τιο; Αν το πρό­βλη­μα δεν είναι ο ελέ­φα­ντας, αλλά οι τοί­χοι που τον πνί­γουν;
Οι όροι των πα­λιών μέσων
Με το ξέ­σπα­σμα της παν­δη­μί­ας το ήδη χει­ρα­γω­γού­με­νο τοπίο των συ­στη­μι­κών ΜΜΕ επι­δει­νώ­θη­κε. Υπό το βάρος του ξαφ­νι­κού σοκ που προ­κλή­θη­κε στον κόσμο, η επι­βο­λή πο­λι­τι­κών που υπό άλλες συν­θή­κες θα έμοια­ζε αδύ­να­τη, πλέον έγινε παι­χνι­δά­κι. Παι­χνι­δά­κι με εξα­σφα­λι­σμέ­νη συ­ναί­νε­ση και απο­δο­χή σε με­γά­λο βαθμό. Η κοι­νω­νία και οι συλ­λο­γι­κές της εκ­φρά­σεις με­τα­τρά­πη­καν σε ένα άθροι­σμα ατο­μι­κών ευ­θυ­νών. Δεν πρό­κει­ται για κα­τα­κερ­μα­τι­σμό όμως. Πρό­κει­ται για πολ­το­ποί­η­ση, χυ­μα­δο­ποί­η­ση και προ­σπά­θεια ποι­νι­κο­ποί­η­σης της πο­λι­τι­κής. Της αντί­λη­ψης ότι σε κάθε κρίση υπάρ­χουν αντι­κρουό­με­να συμ­φέ­ρο­ντα για την επί­λυ­σή της και όχι εθνι­κές ομο­ψυ­χί­ες και ενό­τη­τες. Αυτό φά­νη­κε ξε­κά­θα­ρα στο πως από εκεί που η Μα­ρέ­βα Μη­τσο­τά­κη πριν λίγες ημέ­ρες μας κα­λού­σε να βγού­με στα μπαλ­κό­νια για να χει­ρο­κρο­τή­σου­με τους για­τρούς, χθες ο σύ­ζυ­γός της τους έστει­λε τους μπά­τσους επει­δή τόλ­μη­σαν να διεκ­δι­κή­σουν τα στοι­χειώ­δη.
Ένας ολό­κλη­ρος μη­χα­νι­σμός θε­ο­ποί­η­σης, αγιο­ποί­η­σης και άκρι­του μεσ­σια­νι­σμού έχει στη­θεί πάνω στο φόβο και την αγω­νία του κό­σμου. Φτιά­χνουν μόνοι τους τα πορ­τρέ­τα τους και μας τα σερ­βί­ρουν μέσα από τα κα­λο­πλη­ρω­μέ­να κα­νά­λια τους. Μετά το λι­βά­νι­σμα στον κύριο Τσιό­δρα το οποίο απέ­φε­ρε απο­τε­λέ­σμα­τα η συ­νέ­χεια ήταν δε­δο­μέ­νη. Ρε­πορ­τάζ κάθε εί­δους ξε­δι­πλώ­νουν πλέον τις χάρες και τις αρε­τές του Χαρ­δα­λιά. Ο Χαρ­δα­λιάς δεν είναι μόνο Υφυ­πουρ­γός Πο­λι­τι­κής Προ­στα­σί­ας και Δια­χεί­ρι­σης Κρί­σε­ων. Είναι το νέο «sex symbol» που λα­τρεύ­ουν οι γυ­ναί­κες, είναι ο «επι­τυ­χη­μέ­νος αθλη­τι­κός πα­ρά­γο­ντας» που λα­τρεύ­ουν οι άντρες, είναι ο «κο­ρυ­φαί­ος πα­λαί­μα­χος δή­μαρ­χος» που λα­τρεύ­ουν οι δη­μό­τες του Βύ­ρω­να. Είναι πλέον ο Υφυ­πουρ­γός που πρέ­πει να λα­τρεύ­ου­με όλοι μαζί. Δεν υπάρ­χει κά­ποια εξή­γη­ση γι’ αυτό. Γιατί έτσι. Δεν πε­ρι­μέ­να­με όμως κάτι δια­φο­ρε­τι­κό από μέσα που στο πα­ρελ­θόν έχουν στή­σει ανά­λο­γα πορ­τρέ­τα στον Κα­σι­διά­ρη ή στον Κορ­κο­νέα. Παλιά τους τέχνη κό­σκι­νο.
Ενώ λοι­πόν οι για­τροί, οι νο­ση­λευ­τές, οι τραυ­μα­τιο­φο­ρείς και όλο το υγειο­νο­μι­κό προ­σω­πι­κό κάνει διαρ­κείς εκ­κλή­σεις για ενί­σχυ­ση και στή­ρι­ξη από το κρά­τος, το πο­λι­τι­κό προ­σω­πι­κό μπαί­νει δυ­να­μι­κά στο χορό του lifestyle. Ο κυ­βερ­νη­τι­κός εκ­πρό­σω­πος γί­νε­ται θέμα στα κα­νά­λια επει­δή κου­ρεύ­τη­κε μόνος του στο σπίτι του. Δεν είναι τρί­χες το όλο θέμα. Είναι πραγ­μα­τι­κό ρε­πορ­τάζ για το Στέ­λιο Πέτσα. Την ίδια στιγ­μή ιστο­ρι­κές αστι­κές εφη­με­ρί­δες έχουν πρω­το­σέ­λι­δο το πώς περ­νά­ει το 24ωρό του ο πρω­θυ­πουρ­γός. Τι βι­βλία δια­βά­ζει, τι ται­νί­ες βλέ­πει. Θα μπο­ρού­σε άνετα να είναι εξώ­φυλ­λο κά­ποιου κω­στο­που­λι­κού ΚΛΙΚ των ‘90s. Όμως όχι. Είναι εξώ­φυλ­λο ιστο­ρι­κής αστι­κής εφη­με­ρί­δας εν μέσω παν­δη­μί­ας στην Ελ­λά­δα του 2020. Όμως όταν το κρά­τος πλη­ρώ­νει στα χρε­ο­κο­πη­μέ­να κα­νά­λια 11 εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ για να προ­βάλ­λουν τα σπο­τά­κια «μέ­νου­με σπίτι», μέχρι και σειρά μπο­ρεί να φτιά­ξουν για χάρη του Μη­τσο­τά­κη. Όχι ένα απλό αφιέ­ρω­μα.

Τα όρια των νέων μέσων
Αυτό που δια­φο­ρο­ποιεί κάπως την κα­τά­στα­ση είναι ότι στην πα­ρού­σα κρίση υπάρ­χουν τα νέα μέσα. Τα social media, τα blogs, τα vlogs, οι κάθε λογής πλατ­φόρ­μες που πα­ρέ­χουν αμ­φί­δρο­μη επι­κοι­νω­νία. Σε αυτά τα μέσα οι χρή­στες έχουν τη δυ­να­τό­τη­τα να πα­ρά­ξουν δικό τους πε­ριε­χό­με­νο, να ανα­πτύ­ξουν δική τους θε­μα­το­λο­γία και να απευ­θυν­θούν σε πα­γκό­σμια ακρο­α­τή­ρια με ένα μόνο κλικ. Το γε­γο­νός ότι ει­δι­κά σε συν­θή­κες απα­γό­ρευ­σης της κυ­κλο­φο­ρί­ας και εγκλει­σμού έχουν προ­κύ­ψει δια­δι­κτυα­κές πρω­το­βου­λί­ες, ομά­δες χρη­στών, online εκ­πο­μπές, εκ­στρα­τεί­ες και κα­μπά­νιες αλ­λη­λεγ­γύ­ης των από κάτω μόνο τυ­χαίο δεν είναι. Όπως τυ­χαία δεν είναι και η ενερ­γο­ποί­η­ση του αστι­κού πο­λι­τι­κού προ­σω­πι­κού στα social media. Το ότι ο Μη­τσο­τά­κης μπο­ρεί να ανε­βά­ζει φω­το­γρα­φί­ες που κάνει τη­λε­διά­σκε­ψη ή ο Τσί­πρας ει­κό­νες που παί­ζει με το σκύλο του, είναι δείγ­μα της επα­γρύ­πνη­σης του πο­λι­τι­κού κό­σμου για τη μέ­ρι­μνα της δια­δι­κτυα­κής ει­κό­νας του. Αυτό όμως δε συ­νε­πά­γε­ται αυ­το­μά­τως ούτε εκ­δη­μο­κρα­τι­σμό, ούτε αντι­κα­τά­στα­ση της πα­ρα­δο­σια­κής δη­μό­σιας σφαί­ρας από μια ολο­κλη­ρω­τι­κά νέα.
Πα­ρό­τι οι δια­δι­κτυα­κές πλατ­φόρ­μες πα­ρέ­χουν τη δυ­να­τό­τη­τα δια­μόρ­φω­σης επι­μέ­ρους αυ­τό­νο­μων δη­μό­σιων σφαι­ρών, δεν μπο­ρεί να υπο­τι­μη­θεί το γε­γο­νός ότι και η επι­κοι­νω­νία στο δια­δί­κτυο δια­πνέ­ε­ται από τις υπάρ­χου­σες σχέ­σεις εξου­σί­ας που υπάρ­χουν στην κοι­νω­νία. Ο εκ­δη­μο­κρα­τι­σμός της δη­μο­σιό­τη­τας δεν είναι ζή­τη­μα τε­χνι­κό αλλά πρω­τί­στως πο­λι­τι­κό, οι­κο­νο­μι­κό, κοι­νω­νι­κό και εν τέλει πο­λι­τι­στι­κό. Προ­έ­χουν οι μάχες στην πραγ­μα­τι­κή κοι­νω­νία. Στην πραγ­μα­τι­κή ζωή. Οι πραγ­μα­τι­κές τα­ξι­κές σχέ­σεις είναι αυτές που απο­κτούν επι­κοι­νω­νια­κές προ­ε­κτά­σεις και όχι το αντί­στρο­φο. Αυτός είναι ο λόγος που η χει­ρα­φέ­τη­ση δεν είναι ο δια­δι­κτυα­κός λόγος αυ­τού­σιος. Είναι η πο­λι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή προ­έ­λευ­ση του εκά­στο­τε λόγου είτε στα παλιά μο­νό­δρο­μα μέσα (εφη­με­ρί­δα, ρα­διό­φω­νο, τη­λε­ό­ρα­ση), είτε στα νέα αμ­φί­δρο­μα μέσα. Είναι το να ανα­τρέ­ψου­με τις κα­τα­πιε­στι­κές σχέ­σεις που υπάρ­χουν στην πραγ­μα­τι­κή κοι­νω­νία και όχι στην κοι­νω­νία της με­τα-αλή­θειας, στην ει­κο­νι­κή ανα­πα­ρά­στα­ση μιας ζωής που θέ­λουν να μας κά­νουν να νο­μί­ζου­με ότι ζούμε.

Απέ­να­ντι στην επι­κοι­νω­νία που δρα στην υπη­ρε­σία της υπο­κρι­σί­ας, πρέ­πει να επι­κοι­νω­νή­σου­με την ανα­γκαιό­τη­τα των δικών μας αγώ­νων. Την υπε­ρά­σπι­ση των δικών μας αι­τη­μά­των. Οι δια­δι­κτυα­κές κα­μπά­νιες των συλ­λο­γι­κο­τή­των και των ορ­γα­νώ­σε­ων του κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς αυτά τα αι­τή­μα­τα και τους αγώ­νες πρέ­πει να προ­ω­θούν. Όπως και τα συλ­λο­γι­κά τους έντυ­πα. Γιατί τις αλ­λα­γές στις αν­θρώ­πι­νες κοι­νω­νί­ες δεν τις φέρ­νουν θε­α­τές, ανα­γνώ­στες και ακρο­α­τές, αλλά ενερ­γά υπο­κεί­με­να. Και αυτό είναι κάτι που δε θα το παί­ξουν ποτέ στα κα­νά­λια τους, όσοι έχου­με απέ­να­ντί μας.
rproject.gr

Τρίτη 7 Απριλίου 2020

Διαγνωστικά τεστ για COVID-19: Ποια είναι η σωστή χρήση τους;


Διαγνωστικά τεστ για COVID-19: Ποια είναι η σωστή χρήση τους;

Γράφει η Βασιλική Χ. Πιτυρίγκα, Ιατρός Βιοπαθολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών, Ε.Κ.Π.Α.

Στην παρούσα φάση της πανδημίας από τον κορωνοιό SARS-CoV-2 έχουμε στη διάθεση μας δύο τύπους διαγνωστικών μεθόδων για την ανίχνευση του – τις μεθόδους για την ανίχνευση της παρουσίας του ίδιου του ιού στο κλινικό δείγμα (αφορά την τρέχουσα ενεργό λοίμωξη) και τις μεθόδους για ανίχνευση αντισωμάτων έναντι του ιού (αφορά την ενεργό αλλά κυρίως την παρελθούσα λοίμωξη).

η Βασιλική ΠιτυρίγκαΟι μέθοδοι για την ανίχνευση της παρουσίας του ιού διακρίνονται σε δυο κατηγορίες, τα τεστ ανίχνευσης αντιγόνου – όπου το αντιγόνο είναι ένα συστατικό του ιού (συνήθως μια εξωτερική πρωτεΐνη του) και τις μοριακές τεχνικές PCR που ανιχνεύουν το ιικό RNA.

Αναμφισβήτητα η μέθοδος που θεωρείται η καταλληλότερη για την διάγνωση οξέος συνδρόμου COVID -19 είναι η μοριακή τεχνική PCR, δεδομένης της άριστης ευαισθησίας και ειδικότητας που παρουσιάζει. Ωστόσο παρά το γεγονός ότι αυτή η μέθοδος αποτελεί το «χρυσό πρότυπο» δηλ. τη μέθοδο αναφοράς, στην περίπτωση της ανίχνευσης κρουσμάτων COVID -19 έχουν παρουσιαστεί ορισμένα ζητήματα:

• Ο χρόνος διεξαγωγής της εξέτασης είναι σχετικά μεγάλος – στις παραδοσιακές μεθόδους real-time PCR τα εργαστήρια δίνουν αποτελέσματα μετά από 24 – 48 ώρες. Οι ασθενείς σε αυτό το διάστημα θα χρειαστεί να νοσηλευτούν σε πτέρυγες νοσοκομείων χωρίς να είναι γνωστά τα απαραίτητα στοιχεία για τη μολυσματικότητα τους.

• Τα θετικά αποτελέσματα της PCR για ασθενείς με σύνδρομο COVID είναι μόλις ~ 70%. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε πολλούς ασθενείς που χρειάζεται να επαναλάβουν τη δοκιμή με αποτέλεσμα να καθυστερεί η διάγνωση της λοίμωξης. Επιπλέον το υψηλό ποσοστό ψευδώς αρνητικών δειγμάτων ενέχει τον κίνδυνο οι δυνητικά μολυσματικοί ασθενείς να νοσηλευτούν σε πτέρυγες που δεν προορίζονται για νοσηλεία ασθενών COVID 19 ή να σταλούν στο σπίτι τους ως μη μολυσματικοί.
Οι λόγοι για τα ψευδώς αρνητικά αποτελέσματα περιλαμβάνουν καταρχήν τα χαμηλά επίπεδα του ιού στα αρχικά στάδια της νόσου. Έχει διαπιστωθεί από κλινικές μελέτες ότι το ιικό φορτίο του SARS-CoV-2 παραμένει σε ορισμένες περιπτώσεις σε χαμηλά ή μη ανιχνεύσιμα επίπεδα στο ανώτερο αναπνευστικό τις πρώτες ημέρες εκδήλωσης των συμπτωμάτων.

Ιδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζει επίσης η επιλογή του κατάλληλου κλινικού δείγματος και η σωστή τεχνική της δειγματοληψίας από την οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό η ποιότητα των κλινικών δειγμάτων.

Σε λοίμωξη κατωτέρου αναπνευστικού (πνευμονία), τα πτύελα είναι τα δείγματα επιλογής ενώ σε λοιμώξεις ανώτερου αναπνευστικού τα ρινικά ή ρινοφαρυγγικά είναι σαφώς υψηλότερης διαγνωστικής αξίας από τα στοματοφαρυγγικά. Επιπλέον μεγάλη προσοχή πρέπει να δίνεται στη δειγματοληψία επαρκούς ποσότητας επιχρίσματος με τον στειλεό καθώς μια βιαστική λήψη δείγματος δεν εξασφαλίζει την επαρκή ποσότητα του γενετικού υλικού ώστε να θετικοποιηθεί η δοκιμή.

Οι ταχείες δοκιμές ανίχνευσης αντιγόνου και αντισωμάτων SARS-COV-2 είναι ποιοτικές ή ημιποσοτικές in vitro διαγνωστικές (IVD), οι οποίες περιλαμβάνουν μη αυτοματοποιημένες διαδικασίες και έχουν σχεδιαστεί για να δώσουν ένα γρήγορο αποτέλεσμα.

Για το COVID-19, οι ταχείες εξετάσεις που διατίθενται διαρκούν περίπου 10-30 λεπτά μέχρι να δώσουν ένα αποτέλεσμα σε σύγκριση με περίπου τέσσερις ώρες ή περισσότερο-ανάλογα με τον αριθμό δειγμάτων-για τις μοριακές δοκιμές. Είναι σχετικά απλές στην εκτέλεση και ερμηνεία και επομένως απαιτούν περιορισμένη εκπαίδευση του χειριστή.

Ωστόσο, από τα ταχεία τεστ που κυκλοφορούν στην αγορά θα πρέπει να επιλέγονται μόνο όσα φέρουν σήμανση CE, που εξασφαλίζει ότι συμμορφώνονται με τη σχετική νομοθεσία της ΕΕ, την οδηγία 98/79/EC στα IVDs. Ακόμα όμως και σε αυτές τις περιπτώσεις η απόδοσή των τεστ αυτών στην καθημερινή πράξη μπορεί να διαφέρει σε σύγκριση με τις μελέτες επιδόσεων του κατασκευαστή που διεξήχθησαν για την έγκριση της σήμανσης CE, καθώς τόσο η ειδικότητα τους όσο και η ευαισθησία τους δεν ξεπερνούν πρακτικά το 70-80%, ποσοστό που δεν μας εξασφαλίζει σε καμία περίπτωση αξιόπιστη διάγνωση.

Επιπλέον, οι ταχείες δοκιμές συχνά είναι λιγότερο ακριβείς και λιγότερο ευαίσθητες από τις παρόμοιες διαγνωστικές δοκιμές που διεξάγονται στο εργαστήριο σε κανονικούς χρόνους (πχ. ELISA). Συνεπώς, η κλινική επικύρωση των διαγνωστικών επιδόσεων των ταχέων αυτών δοκιμών για το COVID-19 θα πρέπει απαραιτήτως να εκτιμηθεί σε σύγκριση με μια μέθοδο αναφοράς σε έναν αρκετά μεγάλο αριθμό δειγμάτων, προτού αυτές εισαχθούν στην καθημερινή ρουτίνα ενός εργαστηρίου.

Ακόμα και εάν οι διαγνωστικές επιδόσεις αποδειχτούν υψηλές, η κατηγορία των τεστ αυτών στην οξεία φάση της πανδημίας θα πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο συμπληρωματικά με την μοριακή διάγνωση και όχι αυτόνομα.

Ειδικότερα οι ταχείες δοκιμές ανίχνευσης αντιγόνων μειονεκτούν σε μεγάλο βαθμό στην απόδοση τους σε σχέση με τις μοριακές μεθόδους και δεδομένου ότι δεν προσφέρουν καμία επιπλέον πληροφορία, η διεξαγωγή τους σαφώς αντενδείκνυται όταν υπάρχει πρόσβαση στις μοριακές.
Θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μόνο σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει δυνατότητα εκτέλεσης μοριακών τεχνικών, λαμβάνοντας όμως πάντα υπόψιν τα αυξημένα ποσοστά ψευδώς αρνητικών αποτελεσμάτων, που συχνά αντί να ξεκαθαρίζουν, μπερδεύουν τον κλινικό ιατρό στη διαγνωστική προσέγγιση του.

Οι ταχείες δοκιμές ανίχνευσης αντισωμάτων SARS-CoV-2, ακόμα και εάν διαθέτουν την απαιτούμενη αξιοπιστία, έχουν περιορισμένη χρησιμότητα στην διάγνωση της οξείας λοίμωξης COVID-19 καθώς τα αντισώματα μπορεί να χρειαστούν 10 ή περισσότερες ημέρες μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων για να παραχθούν.

Αντίθετα η χρήση αυτών των δοκιμασιών θα ήταν σκόπιμη για τον εντοπισμό ατόμων που έχουν νοσήσει στο παρελθόν, δεδομένου ότι τα IgG αντισώματα παραμένουν για μεγάλο χρονικό διάστημα μετά από το πέρας της λοίμωξης.

Δεν θα πρέπει επίσης να ξεχνάμε και τα ποσοστά των διασταυρούμενων αντιδράσεων που παρατηρούνται στην κατηγορία αυτών τεστ, όπου εμφανίζεται ένα ψευδώς θετικό αποτέλεσμα γιατί το άτομο έχει αναπτύξει στο παρελθόν αντισώματα από λοιμώξεις που οφείλονται στους γνωστούς ενδημικούς κορωνοιούς που προϋπήρχαν του νέου στελέχους.

Αφού εξασφαλιστεί η υψηλή απόδοση τους, οι ταχείες δοκιμές για έλεγχο αντισωμάτων συνιστώνται στις παρακάτω περιπτώσεις:

• Ως συμπληρωματική μέθοδος με την PCR ώστε να αυξήσει την πιθανότητα ορθής διάγνωσης.
• Όταν η PCR είναι αρνητική ενώ η συμπτωματολογία είναι ισχυρά ύποπτη για COVID.
• Όταν η PCR είναι θετική και χρειάζεται να διευκρινιστεί το στάδιο της λοίμωξης (έναρξη ή αποδρομή της).
• Στην όψιμη φάση της λοίμωξης (>15 ημέρες από την έναρξη των συμπτωμάτων) συχνά το ιικό φορτίο μειώνεται σημαντικά στο ανώτερο αναπνευστικό ενώ ανιχνεύεται σε αλλά κλινικά δείγματα όπως κόπρανα, αίμα, εμετός κλπ. με αποτέλεσμα τα ποσοστά ψευδώς αρνητικής PCR να μεγαλώνουν σημαντικά. Στη φάση αυτή ο έλεγχος αντισωμάτων είναι ιδιαίτερα βοηθητικός.
• Έλεγχος του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού που επιστρέφει στην εργασία του για να επιβεβαιωθεί η ανοσία του στον ιό COVID.
• Μετά το πέρας της πανδημίας, για επιδημιολογικούς σκοπούς. Στην περίπτωση αυτή τα τεστ αντισωμάτων θα πρέπει να διενεργούνται σε πολλά διαδοχικά δείγματα του ίδιου ασθενούς, όχι μόνο για να εκτιμηθεί η ακρίβεια τους, αλλά και για να γνωρίζουμε πόσο καιρό το δείγμα παραμένει θετικό μετά την ανάρρωση του ασθενούς. Αυτό θα πρέπει να ελεγχθεί σε μεγάλο αριθμό ασθενών, δεδομένου ότι κάθε άτομο παράγει ένα μοναδικό προφίλ αντισωμάτων.

Βασιλική Χ. Πιτυρίγκα, Ιατρός Βιοπαθολόγος, Επίκουρη Καθηγήτρια Μικροβιολογίας, Ιατρική Σχολή Αθηνών, Ε.Κ.Π.Α., Διευθυντρια Διαγνωστικων Εργαστηρίων Νοσ. “Ερρικος Ντυναν”

Αναδημοσίευση από το https://www.healthreport.gr/

Δευτέρα 6 Απριλίου 2020

Μια εικόνα -χίλιες λέξεις

Η εικόνα ίσως περιέχει: κείμενο

Ποιες εταιρείες μπλοκάρουν το εμβόλιο για τον κορονοϊό


Η ζωή είναι σαν ένα σούπερ μάρκετ σε περίοδο πανδημίας. Κάποιοι μπορεί να αγοράζουν τρόφιμα όχι μόνο για τον εαυτό τους, αλλά και για έναν γείτονα που δεν είναι σε θέση να κάνει τα καθημερινά του ψώνια. Κάποιοι άλλοι αδειάζουν τα ράφια με τα απολυμαντικά μαντιλάκια αφήνοντας απροστάτευτη ολόκληρη τη γειτονιά.
Το πρόβλημα, όπως εξηγούσε προ ημερών ο Βρετανός πρώην υφυπουργός Υγείας, Άρα Ντάρζι, είναι ότι στη μάχη της παρασκευής φαρμάκων για τον κορονοϊό ορισμένες από τις μεγαλύτερες φαρμακοβιομηχανίες του πλανήτη συμπεριφέρονται σαν εκείνο το γείτονά σου που καβάτζωσε χαρτί τουαλέτας για την επόμενη δεκαετία.
Περιμένοντας τις δοκιμές εμβολίων που μπορεί να διαρκέσουν έως και 18 μήνες, εξηγούσε ο Ντάρζι στον Guardian, οφείλουμε να στηριχτούμε σε δοκιμασμένα σκευάσματα τα οποία με μικρές τροποποιήσεις θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τα συμπτώματα του κορονοϊού. Αυτή η μάχη με τον χρόνο μπορεί να κερδηθεί χάρη σε εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης (ΑΙ), οι οποίες με τη βοήθεια υπερυπολογιστών θα εξετάζουν τρομακτικό όγκο δεδομένων από εργαστηριακές μελέτες σε υπάρχοντα φάρμακα.
Το πρόβλημα είναι ότι κάποιες εταιρείες αρνούνται να προσφέρουν αυτές τις πληροφορίες, τις οποίες έχουν κατοχυρώσει με ευρεσιτεχνίες. Η ανθρωπότητα δηλαδή έχει και τον εγκέφαλο (υπερυπολογιστές) και τον τρόπο σκέψης (ΑΙ) για να λύσει ένα από τα πιο επείγοντα ζητήματα στη σύγχρονη ιστορία της, αλλά το κυρίαρχο οικονομικό σύστημα της απαγορεύει την πρόσβαση στα δεδομένα που χρειάζεται να επεξεργαστεί.

Τα προβλήματα όμως δεν αφορούν μόνο τα εργαστηριακά δεδομένα. Οι πατέντες ουσιαστικά αποτρέπουν κάθε συνεργασία μεταξύ των ερευνητικών κέντρων μεγάλων εταιρειών, οι οποίες κρατούν τις ανακαλύψεις τους σαν επτασφράγιστο μυστικό για να αποκτήσουν μονοπωλιακό έλεγχο στην αγορά συγκεκριμένων φαρμάκων.
Θεωρητικά βέβαια οι φαρμακοβιομηχανίες δεν μπορούν να δρουν ανεξέλεγκτα. Σειρά διεθνών συνθηκών εμπορίου δίνει τη δυνατότητα σε κράτη να προσφέρουν σε τοπικές φαρμακοβιομηχανίες την άδεια παραγωγής γενόσημων, παρακάμπτοντας τα δικαιώματα ευρεσιτεχνίας των μεγάλων φαρμακοβιομηχανιών. Το 2012 η κυβέρνηση της Ινδίας έδωσε στην εταιρεία Natco την άδεια παρασκευής αντικαρκινικού σκευάσματος, όταν έκρινε ότι η Bayer δεν έκανε αρκετά για να το προσφέρει στον πληθυσμό της Ινδίας σε λογική τιμή.

Αρκετές χώρες της Δύσης διαθέτουν ήδη από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου σχετική νομοθεσία με την οποία μπορούν να ακυρώσουν τις πατέντες των εταιρειών για λόγους προστασίας του δημοσίου συμφέροντος, αλλά δεν την έχουν χρησιμοποιήσει σχεδόν ποτέ στην ιστορία τους. Η λύση του προβλήματος λοιπόν δεν αφορά μόνο τους επιστήμονες, αλλά (ίσως) πρωτίστως τους πολιτικούς.

Ήδη οι κυβερνήσεις της Χιλής και του Ισημερινού υιοθέτησαν προτάσεις νόμων που επιτρέπουν την άδεια παρασκευής γενόσημων φαρμάκων για την αντιμετώπιση του κορονοϊού ενώ οι κυβερνήσεις της Γερμανίας και του Καναδά σκέφτονται να περιορίσουν τη δυνατότητα κατοχύρωσης δικαιωμάτων ευρεσιτεχνίας σχετικά με τον ιό. Προχωρώντας ένα βήμα περισσότερο το Ισραήλ επέτρεψε την εισαγωγή από την Ινδία του γενόσημου του kaletra, ενός φαρμάκου για τον ιό HIV που πιστεύεται ότι μπορεί να βοηθήσει ασθενείς του κορονοϊού. Το αποτέλεσμα ήταν ότι η κατασκευάστρια εταιρεία AbbVie αναγκάστηκε να τερματίσει τη χρήση της πατέντας που είχε κατοχυρώσει για το συγκεκριμένο φάρμακο.

Σε ανάλογη υποχώρηση, ύστερα από διεθνή κατακραυγή, τράπηκε και ο αμερικανικός κολοσσός των φαρμάκων Gilead ο οποίος είχε προσπαθήσει να παρατείνει τη μονοπωλιακή εκμετάλλευση του Remdesivir – φάρμακο το οποίο χορηγείται σε ασθενείς του κορονοϊού και στη χώρα μας.

Το δεύτερο σημαντικό πρόβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει η παγκόσμια επιστημονική κοινότητα είναι ο πολύτιμος χρόνος που χανόταν εδώ και δεκαετίες για την παραγωγή σχετικών εμβολίων λόγω των χαμηλών ποσοστών κέρδους που προσφέρουν στις φαρμακοβιομηχανίες.

Ως γνωστόν κάθε φάρμακο που χρησιμοποιείται μία φορά και δεν απαιτεί λήψη σε τακτά χρονικά διαστήματα προσφέρει πολύ χαμηλές δυνατότητες απόσβεσης της έρευνας σε μια εταιρεία – τουλάχιστον σε σχέση με τα μυθικά ποσοστά κέρδους στα οποία έχουν συνηθίσει οι μέτοχοί τους. Οι φαρμακοβιομηχανίες λοιπόν για να συνεχίσουν να έχουν αυτά τα κέρδη πρέπει είτε να προσφέρουν το εμβόλιο σε αστρονομική τιμή (γεγονός που μειώνει το μέγεθος της αγοράς στη οποία απευθύνονται) είτε να στρέψουν την έρευνά τους σε άλλα φάρμακα.

Όλα αυτά συμβαίνουν μάλιστα ενώ ένα πολύ μεγάλο τμήμα του κόστους για την έρευνα που απαιτείται προσφέρεται απευθείας από τις τσέπες των φορολογούμενων. Σύμφωνα με υπολογισμούς του ερευνητή Τζέραλντ Πόσνερ, από το 1930 το Εθνικό Ινστιτούτο Υγείας των ΗΠΑ έχει προσφέρει 900 δισεκατομμύρια δολάρια για έρευνες φαρμάκων τα οποία στη συνέχεια κατοχυρώθηκαν από ιδιωτικές εταιρείες. Στο διάστημα 2010 με 2016 οι σχετικές έρευνες δημόσιων φορέων των ΗΠΑ έφτασαν τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία της οργάνωσης Patients for Affordable Drugs.

Το σύστημα λοιπόν αποθαρρύνει τη διεπιστημονική συνεργασία, ενώ ύστερα από κάθε μεγάλη ανακάλυψη (που συχνά στηρίζεται σε έρευνες δημόσιων φορέων) δίνει αγώνα ταχύτητας για τη μονοπωλιακή εκμετάλλευσή της. Με κάθε του κίνηση καθυστερεί την αντιμετώπιση της πανδημίας.

Κυριακή 5 Απριλίου 2020

Ένα κείμενο με αφορμή την πανδημία


Κορονοιός: Η ελπίδα βρίσκεται στην επένδυση στην έρευνα, τονίζει ο ...

Αμηχανία; Βλακεία μήπως; Όχι, αυτοσυντήρηση! 

Του Νικόλα Παπαδημητρίου

Θαυμάστε την ελληνική Δεξιά, που ανέλαβε να προστατέψει την ελληνική κοινωνία από την πανδημία του κορωναιού οκτώ μήνες αφότου ανέλαβε τη διακυβέρνηση της χώρας. Λες, «πλάκα κάνουν!», αλλά αυτοί έτσι κυβερνούν. Αντί για επιθετική πολιτική άμεσων επενδύσεων στη δημοσία υγεία, προκειμένου να περιθαλφθεί με ασφάλεια ο άρρωστος κόσμος, χωρίς να διαλυθούν οι δομές της, και να ανακοπεί το γρηγορότερο η διασπορά του ιού με μαζικά τεστ διάγνωσής του στον πληθυσμό, μαλώνει καθημερινά τον κόσμο ότι χαλάει την καραντίνα, λέγοντάς του πως, αν δεν περιοριστεί η διασπορά του ιού, αυτός θα ‘ναι ο φταίχτης. Απειλεί κιόλας ότι θ’ απαγορεύσει εντελώς την κυκλοφορία. Την ίδια ώρα αφήνει τα πράγματα όπως-όπως στην ηρωική διαχείριση του δημόσιου συστήματος υγείας από το εξοντωμένο προσωπικό του, στον «εθελοντισμό» και στις δωρεές της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, μοιράζει χωρίς προσχήματα λεφτά στα μέσα μαζικής εξημέρωσης για να τη λιβανίζουν και στους ιδιώτες κλινικάρχες για να τη δοξάζουν, δίνει στ’ αφεντικά το δικαίωμα του δεσμείν και του λύειν στη σακατεμένη αγορά εργασίας, μοιράζει επιδόματα πενίας να πασχαλιάσουν οι αιφνιδιασμένοι νέοι άνεργοι της τεράστιας οικονομικής κρίσης, που ήδη μαίνεται, και υπόσχεται απλώς ολιγόμηνη αναστολή εξόφλησης χρεών.

Η συνισταμένη της πολιτικής διαχείρισης της κρίσης στη δημόσια υγεία και, ταυτόχρονα, στην οικονομία από την ελληνική Δεξιά είναι από αδέξια και αμήχανη έως βλακώδης. Αλλά δεν είναι έτσι –ευτυχώς, τουλάχιστον την τρόμαξε η φρίκη της Ιταλίας και, ξέροντας την πενία πόρων του δημόσιου συστήματος υγείας, κήρυξε νωρίς τον εγκλεισμό και το ‘ριξε στην «ατομική ευθύνη». Ειδεμή ποιος μας έσωζε, αλλά και ποιος τους έσωζε…! Στην πραγματικότητα πρόκειται για μια πολιτική εξισορρόπησης εγχώριων και εξωχώριων επιχειρηματικών συμφερόντων (με μέριμνα να μην ακούγεται ο σκυλοκαβγάς τους και να τηρούνται τα προσχήματα και οι ευρωπαϊκές υποχρεώσεις), τα οποία ανέλαβε να εξυπηρετεί η ΝΔ –ορισμένα από αυτά, αναστηλώνοντάς τα– και το θλιβερό αποτέλεσμα είναι το εν λόγω θέατρο του συγκερασμού τους. Μ’ όλο που τούτο καταλήγει σε ασυναρτησία, αυτή είναι η επίσημη κρατική πολιτική!

Πελατειακή πολιτική ασκούν. Αλλά το μαράζι τους είναι ότι τώρα, λόγω υπέρτερων δεσμεύσεων μετά τη λαίλαπα των μνημονίων, πια δεν μπορούν, όπως παλιά, να την ασκούνε για πολλούς, διότι –πώς να κάνουμε;– η ψήφος των πολλών είναι που μετράει. Τους πιάνει ίλιγγος. Ξέρουν ότι η επόμενη ημέρα είναι θηλιά. Περιμένουν πρώτα να καθαρίσουμε με τον κορωνοϊό «και βλέπουμε»… (βλέπει κι ο Σαμαράς και απολαμβάνει την εκδίκηση της συγκυρίας στον Κούλη). Αν τους έλεγε κάποιος, ότι η επόμενη ημέρα θα ήταν σαν να έχει τελειώσει ένας περαστικός εφιάλτης κι όλα ζάχαρη, κι ότι εκείνοι που ορίζουν το «μεγάλο παιχνίδι» τους κλείνουν ήδη το μάτι, ευχαρίστως θα το άνοιγαν το πουγκί του Ευκλείδη! Αλλά, διάολε, τα πράγματα είναι πια τόσο ασαφή…  

Το κακό για την ελληνική Δεξιά τώρα είναι ότι η βάση του ετεροπροσδιορισμού της νιώθει να καταρρέει εσωτερικά. Σαν νικήτρια του Εμφυλίου φόρεσε τον αντικομουνισμό σταυρωτά με την εθνικοφροσύνη και την αστερόεσσα και σπίτωσε τον πατριωτισμό της μια χαρά στο διαμερισματάκι εξ αντιπαροχής. Ξεφωνημένη για τον αμερικανισμό της μετά την προδοσία της Κύπρου, με το τέλος της χούντας, αναβαπτίστηκε στην κολυμπήθρα της ευρωφροσύνης κι όλα πάλι καλά. Μέχρι που έλαβε κι άφεση αμαρτιών το ’89, με την «εθνική συμφιλίωση», για το ότι δεν έμοιασε, φερ’ ειπείν, στη γκολική Δεξιά, που είχε στο κάτω-κάτω αντιστασιακές δάφνες στο ναζισμό, ενώ αυτή «…απ’ το Ροδόλφο στο Μηνά κι απ’ τον Κοσμά στον Παύλο». Τώρα που το ευρωσύστημα πάει για Error, τι κάνει; Είναι αμήχανη! Θέλει να μοιάσει της ευρω-Δεξιάς, που ετοιμάζεται να πουσάρει το σύστημα με μπόλικη μονέδα για να τονωθεί άμεσα η ζήτηση, αλλά κωλύεται (τι θα πουν οι Γερμανοί; Πού θα τα βρω; Με τίνος τις πλάτες; Να εκτεθώ μόνη μου με νέα μνημόνια, ποιος με ξαναψηφίζει;). Και μοιάζει εντέλει, χωρίς να θέλει, στη χειρότερη όψη της αμερικανικής Δεξιάς του Τραμπ: Ενώ εκείνη μπουκώνει το σύστημα με τρισεκατομμύρια δολάρια, για τον ίδιο λόγο με τους Ευρωπαίους, η ελληνική Δεξιά κρατάει μόνο την έλλειψη διχτυού κοινωνικής μέριμνας αλά αμερικάνα και αντί επενδύσεων στην όποια επανεκκίνηση της οικονομίας λέει «θα δούμε…». Ίσως γυρέψει στην απλή αναλογική τη συνευθύνη της συγκυβέρνησης με το ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΙΝΑΛ, για να μη διαλυθεί στα εξ’ ων συνετέθην μεταπολεμικά το μαγαζί της.   

Το θέμα είναι εμείς τι κάνουμε;